Elektrikli otomobil mi, yoksa CNG mi?
18 Nisan 2013Herkes gelecekte petrolün bitip otomobillerin elektrikli olacağını söylüyor. Ya yanılıyorlarsa? Ya gelecek elektrikli otomobillerde değilse? Gelecek elektrik değil CNG’deyse? CNG de mi ne? Aktuel.com.tr geleceğin izini sürdü.. Tofaş CEO’su Kamil Başaran, “auto motor & sport” Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Halit Bolkan ve BMW MİNİ Satış-pazarlama direktörü Ayhan Ölçer’le CNG ve elektrikli otomobil savaşını masaya yatırdık…
Marilla Erçik / Aktuel.com.tr
1930’lu yıllarda petrole alternatif olarak otomobillerde LPG kullanımı başladı. Özellikle ekonomik olması ve kolay bulunması LPG’yi cazip hale getirdi. Ancak LPG’nin Türkiye’de yaygınlaşması 1985’leri buldu. Avrupa ülkelerinde yaygın olarak kullanılan LPG’nin tahtını ise sıkıştırılmış doğalgaz yani CNG sarsacak gibi görünüyor. Sebebi ise petrol ve LPG’den çok daha ekonomik olması… Çevreyi daha az kirleten ve güvenli olan CNG, şimdilik bazı otobüslerde kullanılıyor. Çok yakında otomobillerde de kullanılmaya başlayacak. CNG benzinli araçlara göre yüzde 70, LPG’li araçlara göre ise yüzde 50 yakıt tasarrufu sağlıyor. CNG yakıt tankları hafif ve güvenli olmasının yanında ömrü de uzun süreli… LPG tankları 10 yıl CNG tankları ise 20 yıl kullanılabiliyor.
“auto motor & sport” Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Halit Bolkan ile elektrikli otomobiller ve CNG üzerine konuştuk. Elektrikli otomobillerin hayal olmadığını fakat zamana ihtiyaç olduğunu anlatan Halit Bolkan, CNG’nin de popülaritesinin arttığını dile getirdi. Tofaş CEO’su Kamil Başaran ve BMW MİNİ Satış-pazarlama direktörü Ayhan Ölçer de markalarının stratejilerini aktuel.com.tr’ye anlattılar…
AYHAN ÖLÇER – BMW MİNİ SATIŞ VE PAZARLAMA DİREKTÖRÜ
“Gelecek elektrikli otomobillerde”
BMW CNG üzerine herhangi bir yatırım ve geliştirme yapmıyor çünkü geleceğin kesinlikle elektrikli otomobiller ile şekilleneceğine yürekten inanıyor. Bu yüzden bu konuda diğer üreticilerden çok daha büyük boyutlarda yatırımlar yapmış durumda…
BMW’nin elektrikli otomobillere olan inancının en somut kanıtı, diğer üreticilerin aksine şu anda var olan modellerine bir pil ve elektrikli motor ekleyerek, bunları elektrikli otomobillere “dönüştürmek” yerine, her yönüyle elektrikli kullanıma uyumlu özellikler sergileyecek, hem tasarım, hem de motor ve pil teknolojileri olarak sıfırdan geliştirilmiş modelleriyle, BMW i alt markasını yaratıyor olması. BMW i modelleri 2013 yılı sonu itibariyle dünyada, 2014 ikinci çeyrek itibariyle de Türkiye’de pazara sunulmaya başlanacak olup, bu konudaki gelişmeleri yakında sizlerle de geniş bir şekilde paylaşıyor olacağız.”
HALİT BOLKAN – AUTO MOTOR & SPORT GENEL YAYIN YÖNETMENİ
“Elektrikli otomobil için çok zaman lazım”
Elektrikli otomobillerin hayal olduğunu düşünüyor musunuz?
Elektrikli otomobiller hayal değil, sadece zaman meselesi. Sonuçta fosil yakıtlar eninde sonunda tükenecek. Dolayısıyla insanoğlunun sadece ulaşım değil, enerji gerektiren her alan için sürdürülebilir çözümler geliştirmesi gerekiyor. Ancak bu teknolojiler geliştirilirken de var olan kaynakları daha verimli kullanılmak zorunda. Otomobillerin geleceğinde elektriğin temel enerji kaynağı olacağını kesin olarak söyleyebiliriz; tabii başka bir teknoloji icat edilmezse. Ancak bunoktada önemli olan otomobillerde kullanılan bataryaların yeterli menzili sağlayacak kadar geliştirilebilmesi.
Elektrikli otomobillerin yaygınlaşması için neler yapılmalı?
Günümüz teknolojisinde elektrikli otomobiller gerçek kullanım şartlarında 150 km civarında menzile ulaşabiliyor. Markaların açıkladığı ve 250 km’ye kadar çıkan menzile ulaşabilmek için ideal şartlara ihtiyaç var ki, bu da pek kolay değil. Elektrikli otomobillerin yaygınlaşabilmesi için en azından günümüzdeki benzinli otomobiller kadar; yani 600 km civarında menzile sahip olması, şarj sürelerinin 30 dakika civarına inmesi ve buna bağlı olarak hızlı şarj istasyonlarının akaryakıt istasyonları kadar yaygın olması gerekiyor. Tüm bu gereklilikler için sektör yetkilileri en az 10 yıllık bir süre veriliyor. Bence şarj istasyonu altyapısı için daha da uzun bir süre gerekecektir.
Peki ya CNG yakıtlı otomobiller ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
Son dönemde gündemegelmeye başlayan CNG yani sıkıştırılmış doğalgaz ise sağladığı birkaç avantaj sayesinde gittikçe daha popüler olmaya aday bir alternatif yakıt. Avantajları, bugünkü şartlarda, benzin, motorin, LPG’nin yanı sıra özellikle Güney Amerika’da yaygın olarak kullanılan alkol türevlerinden daha ucuz olması, bu yakıtların tamamından daha düşük egzoz emisyonuna sahip olması ve var olan benzinli motor teknolojisiyle kullanılabilmesi. Elbette bir otomobili CNG’li olarak kullanabilmek için özel depolara, yakıt borularına, özel supap ve supap yuvalarına ihtiyaç var. Bu da belirli bir maliyeti göze elmayı gerektiriyor. Benzinle kullanılmak için üretilen bir motorda CNG kullanılması ortalama 30 bin km’de motorda hasara yol açabiliyor.
CNG’li otomobil üretimi yapan markalarla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
LPG gibi sonradan dönüşüm yapmak da güç ve maliyeti yüksek. Halen çok az sayıda marka CNG’li otomobil üretimi yapıyor. Bu konuda en büyük pazara sahip marka ise Fiat. CNG teknolojisini seri üretimde kullanan markaların başında gelen Fiat, binek otomobillerin yanı sıra Türkiye’de üretilen hafif ticari aracı Doblo’da da CNG’li versiyon sunuyor. Özellikle egzoz emisyonunun vergilere etkili olduğu ülkelerde gittikçe artan bir ilgi görmesi beklenen CNG’li otomobiller için de en önemli yatırım olarak CNG istasyonlarının yaygınlaşması geliyor. Sonuç olarak CNG, elektrikli otomobillere geçiş döneminde kullanılacak en önemli alternatif yakıt olmaya aday ama elektrikli otomobiller er ya da geç pazarın mutlak hakimi olacak.
KAMİL BAŞARAN – TOFAŞ CEO’SU
“Elektrikli araçlar istenildiği kadar hızlı yayılmıyor”
Yenilikçi ve çevre dostu teknolojiler, otomotivde yapılan çalışmaların temelinde kendilerine yer edinmiş konulardır. Otomobil kullanıcılarının genel eğilimi de daha az, hatta tercihen “sıfır” emisyon üreten, araçlara doğru kaymaktadır. Verimli ve düşük emisyonlu motorları ile dünyada öne çıkan bir marka olan FIAT 6 yıldır JATO araştırmasında “En düşük emisyona sahip otomotiv firması” unvanını korumaktadır. Fiat’ın bu başarısında geliştirdiği Twin-air, Multi-air ve Multijet gibi yenilikçi motor teknolojilerinin payı büyüktür. Bu teknolojilerin öne çıkanları doğalgaz ve elektrikli araçlardır. Her iki konu da Türkiye açısından bakıldığında stratejik öneme sahip konulardır. Elektrikli araçlar ve tüm alternatif yakıtlı araçlar, enerjiden ulaşıma birçok ana başlıkta eş zamanlı yapılacak çalışmalar ile başarılı olabilir. Bu konuda Maliye Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı ile bu kurumlara bağlı devlet organlarının çalışmaları belirleyici olacaktır.
Doğalgazın, ülkemizde yaygınlaşmış bir dağıtım ağı olması avantajdır. Ancak araç üzerine kullanılacak şekilde, istasyonlarda dağıtabilir olması için düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Elektrikli araçlar için de benzer durum geçerlidir. TOFAŞ, Doblo’nun elektrifikasyonunu Bursa’daki Ar-Ge Merkezi’nde gerçekleştirmiştir. Yan sanayi firmaları ile elektrik motoru gibi önemli bileşenlerin geliştirilmesi için de çalışmalarını sürdürmekte ve elektrikli araçların özellikle ticari olarak uygulanabilir hale getirilmesi ile ilgili çalışmalarına devam etmektedir.
Dünyadaki diğer ülkelere bakıldığında, elektrikli araçların ticarileşmesinin uygulanan teşviklere rağmen öngörüldüğü kadar hızlı gerçekleşmediği görülmektedir. Bunda, batarya teknolojilerinin yeterli menzili sağlayacak performansta olmaması, maliyetinin yüksek olması, tüketici alışkanlıkları ve toplam satın alma maliyetinin etkisi olduğu görülmektedir.
FIAT, İtalya’da doğalgazlı araçlara gösterilen önemin de etkisiyle, geliştirdiği doğalgazlı araç teknolojilerini başarılı bir şekilde kullanıma sunmuştur. Türkiye’de ilk kez TOFAŞ’ta üretilen doğalgazlı araçlar Avrupa’nın birçok ülkesine ihraç edilmektedir. “Natural Power – Doğal Güç” olarak adlandırılan doğalgazlı Doblo ve Fiorino, bu araçların başarılı örnekleri.
Elektrikli otomobil gerçekten yeni mi? Çoğu kişi elektrikli otoların yeni bir teknolojı olduğunu düşünüyor. Ancak, elektrikli otolar, içten yanmalı benzinli ve dizel otomobillerden daha eskı… Lohner-Porsche, 1901 ılk elektrıklı oto 1834’te yola cıktı.